Od czasów reformy ZUS i pojawienia się tzw. III filarów, na rynku istnieje szereg instytucji oferujących opcje oszczędzania środków na przyszłe emerytury. Ich usługi kierowane były również w stronę pracodawców, którym oferowały dodatkowe bonusy z gwarancją zysków z racji inwestowania w fundusze kapitałowe. Od kilku miesięcy coraz częściej słyszymy o Pracowniczych Planach Kapitałowych, jako alternatywie zastępującej III filar.

Czym dokładnie są Pracownicze Plany Kapitałowe, od kiedy i czy staną się obowiązkowe oraz jakie niosą korzyści dla pracowników, a jakie obciążenia dla pracodawców? Na te pytania odpowie Ekspert SIMPLE oraz Product Managera obszaru Zarządzanie Personelem – Jarosław Sokalski.

Co to jest PPK i kogo obejmie?

Pracownicze Plany Kapitałowe to wg założeń ustawy, dobrowolny system długoterminowego oszczędzania. Ma on za zadanie podnieść bezpieczeństwo finansowe i zasobność obywateli. Ministerstwo Finansów szacuje, że obejmie on ok 8,5 miliona osób. Środki nagromadzone w tym kapitale staną się własnością prywatną uczestników. Gdy pracujący osiągnie 60 rok życia, będzie mógł wypłacić zgromadzone środki jednorazowo, choć wtedy 75 proc. z obciążeniem podatkowym. Jeżeli będzie wypłacał w miesięcznych ratach przez 10 lat, środki nie będą opodatkowane.

Przypisanie do oszczędzania w PPK będzie dobrowolne i teoretycznie pracownik będzie mógł się z niego w dowolnym momencie wycofać lub wrócić ponownie. Nie mniej każdy zatrudniony zostanie zapisany do programu automatycznie. Wpłaty do PPK będą dokonywane przy współudziale pracownika, pracodawcy i państwa.

Zachęcając do przystąpienia do programu, w ustawie przewidziano odpowiednie składki finansowane przez państwo. Wysokość składek i zachęt fiskalnych ma wyglądać następująco

>> ze strony państwa:

• składka powitalna, jednorazowa - 250 zł,
• dopłata roczna - 240 zł,

>> ze strony pracodawcy:

• składka podstawowa - 1,5 proc. podstawy składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe,
• · składka dodatkowa - do 2,5 proc. podstawy składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe,

>> ze strony pracownika:

• składka podstawowa - 2 proc. podstawy składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe,
• · składka dodatkowa - do 2 proc. podstawy składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe.

Łączna minimalna odprowadzana składka (pracodawcy i pracownika) może wynieść łącznie 3,5 proc, a maksymalnie 8 proc. Składki odprowadzane przez pracownika rozliczane będą z wynagrodzenia netto.

Projekt przewiduje też ulgę dla najmniej zarabiających. Takie osoby będą mogły odprowadzać obniżone składki - mniej niż 2 proc. wynagrodzenia, ale nie mniej niż 0,5 proc., jeżeli wynagrodzenie uczestnika PPK osiągane z różnych źródeł w danym miesiącu nie przekracza kwoty odpowiadającej 120 proc. minimalnego wynagrodzenia. Osoby takie utrzymają przy tym prawo do dopłaty 1,5 proc. ze strony pracodawcy i dopłaty rocznej z budżetu w wysokości 240 zł.

Od kiedy PPK?

Termin obowiązywania PPK uzależniony będzie od wielkości pracodawcy, dla podmiotów zatrudniających co najmniej:

• 250 osób (według stanu na 31 grudnia 2018 roku) - od 1 lipca 2019 roku,
• 50 osób (według stanu na 30 czerwca 2019 roku) - od 1 stycznia 2020 roku,
• 20 osób (według stanu na 31 grudnia 2019 roku) - od 1 lipca 2020 roku,
• dla pozostałych podmiotów i całego sektora finansów publicznych (niezależnie od liczby zatrudnionych) - od 1 stycznia 2021 roku.

Obowiązki pracodawcy w związku z PPK

Najważniejszym z obowiązków pracodawcy będzie wybór konkretnego oferenta PPK i podpisanie z nim umowy na zarządzanie środkami. Decyzja ta musi być podjęta w porozumieniu z działającymi u niego związkami zawodowymi, albo radą zakładową. Podmioty te zostaną umieszone w tzw. ewidencji PPK, a następnie ich oferty będą prezentowane na odpowiednim portalu internetowym.

Projekt ustawy o PPK przewiduje jedynie 3 sytuacje, w których pracodawcy będą zwolnieni z obowiązku tworzenia PPK.

• Pierwsza dotyczy podmiotu będącego pracodawcą, ale nie prowadzącego działalności gospodarczej (np. niania do dziecka).
• Drugi to mikroprzedsiębiorcy zatrudniający mniej niż 10 pracowników, jeżeli pracownicy złożą deklarację o rezygnacji z PPK.
• Trzeci przypadek to przedsiębiorcy posiadający już wdrożony program PPE, w ramach którego odprowadzane są składki podstawowe w wysokości co najmniej 3,5 proc. wynagrodzenia, pod warunkiem, że do PPE przystąpiło co najmniej 25 proc. osób zatrudnionych.

Kolejnym obowiązkiem pracodawcy będzie zapisanie osób u niego zatrudnionych do planu. Objętym tym będą wszyscy pracownicy w wieku do lat 55, natomiast zapisanie do PPK osób zatrudnionych znajdujących się w przedziale wiekowym między 55 a 70 lat będzie następowało wyłącznie na wniosek takiej osoby. Obowiązek ten będzie również musiał być wykonany dla nowo zatrudnianych pracowników. W tym przypadku pracodawca powinien przeprowadzić opisaną szczegółowo w ustawie procedurę ściągnięcia w trybie wypłaty transferowej do prowadzonego PPK środków zgromadzonych przez danego pracownika w PPK u jego poprzednich pracodawców. Jest to dosyć sformalizowana wieloetapowa procedura, w którą będzie również zaangażowany podmiot zarządzający PPK prowadzonym przez pracodawcę.

Najistotniejszym obowiązkiem pracodawcy będzie naliczenie i dokonywanie wpłat do PPK. Wysokości składek obligatoryjnych i dobrowolnych już podaliśmy powyżej. Dodatkowo na pracodawcę mogą być nałożone kary za brak, nieterminowość czy nierzetelność ich dokonywania. Ponadto to pracodawca pokrywa wszelkie koszty związane z fizycznym naliczeniem i przekazaniem wpłat, np. koszty przelewów bankowych do podmiotu zarządzającego.

Zmiany w systemach informatycznych pracodawcy – jak się przygotować?

Wobec opisanych powyżej zmian, każdy system informatyczny do obsługi pracowników w organizacji będzie musiał być wyposażony w nowe opcje do obsługi PPE, zapewniające pełne sprostanie nowym wymaganiom ustawowym.

Producenci nowoczesnych systemów klasy ERP już obecnie zapewniają rozwiązania do obsługi Pracowniczych Programów Emerytalnych, które są pierwowzorem PPK. Zapewniają one m.in. zestaw danych opisujący uczestnika programu, w tym odpowiednie zgody, rodzaje składek, osoby uposażone, okresy uczestnictwa, sposoby inwestowania, obsługę przelewów do oferenta PPE, odpowiednie naliczenia potrąceń w listach płac, czy księgowanie wpłat.

Wszystkich Klientów zainteresowanych PPK zachęcamy do skorzystania z doświadczenia Spółki SIMPLE oraz sprawdzenia możliwości oprogramowania do Zarządzania Personelem podczas prezentacji.

Autor: Jarosław Sokalski, Product Manager obszaru Zarządzanie Personelem w SIMPLE S.A.
Źródło: www.simple.com.pl